BASINA VE KAMUOYUNA
3 Mayıs 2023’te Cumhurbaşkanı şaşaalı biçimde yaş çay alım fiyatını açıkladı. Kilo başına destekleme primi ile 11 lira 30 kuruş olarak belirledi. Yaş çay alım fiyatı belirlenirken mazot ve dolar 19 TL idi. Cumhurbaşkanı yaş çay alım fiyatını açıkladığı mitingde çay alım fiyatını az bulan üretici ve işçilerin kalan konuşmayı dinlemeden miting alanını terk ettikleri söyleniyor. 9 Mayıs 2023 tarihinde imzalanan kamu çerçeve protokolü ile mevsimlik Çaykur işçilerinin ücretlerine yüzde 45 zam yapıldı. Aradan dört ay geçti, dolar 27 TL, mazot 37 TL oldu. Yapılan zamlar, ÖTV, KDV ve enflasyon artışı karşısında 11,30 TL olan yaş çay alım fiyatı eridi gitti. Aynı zamanda mevsimlik çalışan işçiler için de durum değişmedi. Zaten altı ay çalışıp altı ay boşta kalan mevsimlik işçinin zamlar, vergi artışı ve enflasyon ile hepten beli büküldü; işçiler perişan oldular. Mevsimlik Çaykur işçileri ve çay üreticileri yaşananlar karşısında daha zor koşullarda çalışıp, çay üretimi yapmaya çalışıyorlar.
Yapılan zamlar, vergi artışları ve enflasyon karşısında mevsimlik işçilerin, üreticilerin yaşamlarını sürdürmesi zor. Bu nedenle kamu çerçeve protokolü acilen yenilenmeli, mayıs ayından bugüne kadar yaşanan kayıplar mutlaka giderilerek, başta mevsimlik Çaykur işçileri olmak üzere tüm Çaykur işçilerinin ücretlerine seyyanen 10 bin TL net zam yapılmalı, geçmiş kayıpların karşılanması için bir defaya mahsus olarak tüm işçilere 40 bin TL nakit ödeme yapılmalıdır. İşçilerin ücretleri böyle bir artışla az da olsa nefes almaları sağlanacaktır. Mevsimlik işçilere sadece ek zam yapmak yetmez, amansız ve fakatsız olarak işçiler kadroya alınmalıdır.
Yaş çay üreticileri yüksek enflasyon, KDV ile ÖTV artışları, mazot fiyatı ve gübre, çaylık bakımı, çay toplama maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle yaşamlarını sürdüremez noktaya doğru gidiyorlar. Bu nedenle çay üreticilerine, Çaykur tarafından Mayıs 2023 itibarıyla geriye dönük olarak kilo başına en az 10 TL destekleme primi verilmeli ve bu prim hesaplanarak hemen üreticilerin hesaplarına yatırılmalıdır. Yaş çay üreticilerinin aldığı akaryakıttan tüm vergiler kaldırılmalı, üreticilerin banka borçları faizleriyle birlikte silinmelidir.
Buradan bir kez daha şunu ifade etmek istiyoruz: Mevsimlik Çaykur işçilerine kadro, yaş çay üreticilerine destek olmadan ne işçilerin ne üreticilerin yaşamlarını sürdürmesi mümkün olmayacaktır. Bu ülkenin kaynaklarını sermayeye ve büyük tekellere vermek yerine, emeğiyle, alın teriyle çalışan işçiye ve çay üreticisine verin!
Bir kez daha Çaykur’da çalışan mevsimlik işçilere ve yaş çay üreticilerine sesleniyoruz. Bu kısır döngüden kurtulmanın yolu örgütlü bir mücadeleden geçiyor. Sizleri oyalayan anlayışlara karşı işçiler ve üreticiler olarak birleşelim ve haklarımız kazanmak için mücadele edelim.
Seyit Aslan
DİSK Yönetim Kurulu Üyesi ve Gıda-İş Genel Başkanı
